Ribozom, tüm canlılarda bulunan zarsız bir organeldir. Ribozom organeli birbirini tamamlayan iki alt birimden oluşur.
Bunlara büyük ve küçük alt birim adı verilir. Bu birimlerin her biri protein ve rRNA moleküllerinden meydana gelmiştir. Ribozom canlı hücrelerde protein sentezinin gerçekleştiği organeldir. Bu nedenle protein sentez hızının yüksek olduğu genç hücrelerde ve görevi salgı üretmek olan hücrelerde daha fazla sayıda ribozom bulunur.
Ribozomlar; sitoplazmada serbest olarak bulunabildiği gibi kloroplast ve mitokondri organellerinin içinde, endoplazmik retikulum ve çekirdek zarının dış yüzeyinde de bulunur.
Ribozom DNA’dan gelen şifreler doğrultusunda protein sentezi yapar. Her bireyin DNA’sı kendine özgü olduğundan sentezlenen proteinler de o bireye özgüdür. Bu nedenle hücrelerde sentezlenen proteinler yapısal olarak büyük çeşitlilik gösterir.
Örneğin tipik bir memeli hücresinde 10.000’den fazla farklı protein molekülü bulunduğu tespit edilmiştir. Protein sentezinin yoğun olduğu hücrelerde ribozom sayısı fazladır. Hücrede protein sentezi gerçekleşeceği zaman ribozomun büyük ve küçük alt birimleri bir araya gelir. Protein sentezinin yoğun olduğu zamanlarda birden fazla ribozom bir araya gelerek poliribozomları (polizom) oluşturur. Bu sayede kısa sürede aynı proteinden çok fazla miktarda üretilmiş olur.
Mitokondri ve plastidlerin de kendilerine ait ribozomları vardır.
